woensdag 10 juni 2009

De peruviaanse jungle bloedt …


Vrijdagavond 5 juni 2009. Avondmaal in San Ramón, het centrale junglegebied van Peru. De tweede dag van de vormingsworkshop voor sociale gezondheidspromoteren van de koffie-cooperatieven van fos-partner JNC zit er op. We krijgen een telefoontje uit Lima dat ons van de gebeurtenissen in Bagua op de hoogte stelt. Een gewelddadig treffen tussen politie en indígenas zou volgens officiële bronnen reeds meer dan 30 doden als resultaat hebben, waaronder meer dan 20 politiemannen. In de komende uren zouden alle toegangswegen naar de junglegebieden geblokkeerd worden door indianengroepen. Het gerucht gaat dat ook de hoofdweg naar het centrale junglegebied waar wij vertoeven reeds “bezet” en afgesloten zou zijn, ter hoogte van de mijnwerkersstad La Orroya, voor minstens 15 dagen. Consternatie. Via TV en internet trachten we meer nieuws te pakken te krijgen.

De daaopvolgende dag wordt al snel duidelijk dat in het gebied van de selva central, waar wij vertoeven, alles relatief rustig is gebleven en dat de geruchten van de blokkade in La Orroya te maken hadden met een ander sociaal conflict: DOE RUN heeft zijn mijnwerkers voor onvoorziene tijd op verplichte onbetaalde vakantie gestuurd en de mijnarbeiders - lid van de syndicale fos-partner FNTMMSP - protesteerden met een wegblokkade (die echter reeds na enkele uren wordt opgeheven).

Terug in Lima komen we op kantoor Marijke en Thomas tegen, de twee Belgische vrijwilligers van Catapa die aanwezig waren in de confrontatie tussen politie en indianen in de Curba del Diablo, zoals men dat stuk van de weg noemt in Bagua. Thomas en Marijke waren één van de weinige onafhankelijke getuigen ter plaatse (Zie: http://catapa.be/). Op basis van hun verhaal en andere info-bronnen van de geschreven en gesproken pers, kunnen we volgende nieuwsflash samensprokkelen.

De peruviaanse amazone-indianen ijveren al jaren voor hun culturele, economische en sociale rechten. Vorig jaar vaardigde de regering van García in het kader van de vrijhandelsakkoorden met de VS verschillende decreten uit die toelaten dat buitenlandse investeerders gemakkelijker toegang krijgen tot de explotatie en export van peruviaanse natuurlijke hulpbronnen (petroleum, hout, gas, mineralen,…enz). De indianen beschouwen deze decreten als een aanslag op en een bedreiging van hun habitat, hun ecosysteem en hun cultuur. Ze eisen dat de regering – in navolging van de internationale ILO-norm 169 – hun opinie vraagt vooraleer beslissingen te nemen die hun levenswijze direct kunnen aantasten. Moe van de dovemansgesprekken, de vruchteloze pogingen tot dialoog en tot politieke beleidsbeïnvloeding, kristaliseerde het indianenprotest zich de laatste twee maanden in publieke acties, protesten en wegblokkades. Vooral in de zone van Bagua was het protest sterk: de stad was sinds enkele weken afgesloten van de buitenwereld wegens de wegblokkade.

Donderdag 4 juni verneemt het indianenverzet in de zone van Bagua dat de discussie in het Parlement rond het afvoeren van Decreet 1090 (Ley Forestal y de Fauna Silvestre) – ondanks plechtige beloften van de regering – weer eens werd uitgesteld. Ze beslissen de wegblokkade verder te zetten. De regering van zijn kant beslist in te grijpen en stuurt politietroepen om de blokkade te doorbreken. Foto- en filmmateriaal tonen duidelijk aan dat dit niet op een geweldloze manier is gebeurd maar met doelgerichte en rondvliegende kogels. (Zie: http://www.youtube.com/watch?v=X0shiOMiKVM en ook http://www.youtube.com/watch?v=iFzW6O7sFWI). De eerste doden en gewonden vallen onder de indianen. Een groep indígenas die sinds een tijd een petroleumpost bezetten en aan het onderhandelen waren met de politie, horen via radio en telefoon dat op hun indianenbroeders in Bagua wordt geschoten en dat de eerste doden zijn gevallen. Onmacht en onrecht van jaren (en eeuwen?) vertaalt zich in dit specifieke geval in blinde woede en “bloedwraak”. Resultaat: 24 politie-agenten – merendeels jongeren - vermoord.

De regering is echter onbekwaam om auto-kritisch zijn aandeel in de feiten te erkennen. De regering beschuldigt de “wilde” en “domme” indianen van brutale moord op de nationale orde-krachten en van terrorisme (dat aangewakkerd zou zijn door buitenlandse politieke belangengroepen) en erkent slechts 5 civiele doden. In het weekend verschijnt een publicitaire regeringspot op de nationale televisie die de verontwaardiging oproept van een groot deel van de peruaanse bevolking (zie: http://www.youtube.com/watch?v=JDVgw4pbHEk&feature=Responses&parent_video=DjBFat1YoNk&index=1). Naar aanleiding van deze regeringsspot, beslist Carmen Vildoso, Minister van Sociale Ontwikkeling en Vrouwenzaken, dinsdag 9 juni haar onslag aan te bieden. Haar beslissing wordt door de eerste minister en door verschillende Congresleden als “uiterst laf” ge-etiketteerd en haar periode als minister wordt door het slijk gehaald met commentaren in de trend van “haar afwezigheid zal geen groot gemis zijn; ze was toch niet efficiënt; enz.”.

Het dodencijfer onder de politie is gekend: het gaat om 24 politiemannen. Het dodencijfer onder de indianen en civiele bevolking is minder duidelijk. Van officiële zijde wordt gesproken over 9 doden, terwijl de indianen, sociale organisaties, gemeente-en kerk-functionarissen in de zone van Bagua gewag maken van tussen de 30 en 100 doden. Thomas en Marijke hebben met eigen ogen 9 lijken geteld, dus het uiteindelijke dodental moet natuurlijk een stuk hoger liggen. De politie wordt ervan beschuldigd lijken te hebben verbrand en in de rivier Marañon te hebben geworpen. Men spreekt van meer dan 100 vermiste burgers in de zone.

In Bagua is momenteel een relatieve kalmte teruggekeerd. De staat van beleg werd uitgeroepen; de gewonden worden verzorgd in de hospitalen; de indianen zoeken hun vermiste broeders; de Defensoría del Pueblo is ter plaatse. De sociale organisaties – waaronder ook fos-partners JNC en CGTP – hebben hun steun betuigd aan de rechtmatige eisen van de indígena-bevolking en de regering opgeroepen tot dialoog. Morgen 11 juni hebben de sociale organisaties een nationale manifestatie gepland. Pizango, de nationale leider van de indianenorganisatie AIDESEP die door de regering aangeduid wordt als de voornaamste schuldige van het hele gebeuren, heeft diplomatieke bescherming gekregen in de Ambassade van Nicaragua.

In Europa hebben verschillende organisaties, waaronder ook fos, de Europese Raad opgeroepen om bezorgdheid uit te drukken bij de peruviaanse regering omwille van het buitensporige geweld bij het politieoptreden; te vragen een exhaustief en onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de feiten; diegene die schuldig zijn aan het schenden van mensenrechten te straffen; en zo snel mogelijk de dialoog te hervatten met de indígena-bevolking in de hoop een vreedzame oplossing te vinden voor hun bekommernissen.

1 opmerking:

Anoniem zei

Dank voor deze berichtgeving. http://www.elcomercio.com.pe/noticia/299825/ejecutivo-aclara-que-aidesep-si-puede-participar-dialogo-que-iniciara-indigenas